Witte Shag

jezelf een vraag stellen
daarmee begint verzet
en dan die vraag aan een ander stellen

uit: Iemand stelt de vraag (Remco Campert)

Natuurlijk is de monarchie in eerste en laatste instantie een politiek probleem, en precies om die reden heb ik het filmpje van de militante Utrechtse Joanna wel op YouTube gezet maar niet in De Gelogeerde Aap besproken. Niettemin is het intussen al wel enkele duizenden keren bekeken en roept het emotionele reacties op van soms zeer twijfelachtige aard. Republikeinen roepen echter nooit op tot geweld, want republikeinen strijden uitsluitend met het gesproken en geschreven woord. De stijlfiguren lopen daar weliswaar bij uiteen van analytisch en luchtig ironisch tot soms vlijmscherp en sarcastisch, maar republikeinen gaan nimmer op de vuist.

Tussen het vederlichte politieke geneuzel van het Nationaal Comité Inhuldiging, waar nota bene voormalig D66-politicus Hans Wijers voorzitter van geworden is, de niet-aflatende stroom loftuitingen die onze publieke omroep in één klap veranderde in een poldervariant van de Noord-Koreaanse staatstelevisie, de flapperige berichtgeving over de honderden nieuwe uniformen voor de koninklijke marechaussee en het verzoek aan de leden van de Staten-Generaal om op de dag van de inhuldiging vooral geen te grote hoeden te dragen voor als zij trouw gaan zweren aan de nieuwe koning,— dan duikt er ineens een berichtje op waar je dan toch weer van uit je vel springt.

---

De laatste keer dat een minister van Financiën een geheel blanco cheque uitschreef was in 2002, namelijk voor het huwelijk tussen Willem-Alexander van Amsberg en Máxima Zorreguieta. Het maakte niet uit hoeveel het zou gaan kosten, Gerrit Zalm zou ervoor zorgen dat de rekening betaald werd. En ja hoor, ook nu weer: 'Kosten troonswisseling pas achteraf bekend'. Voor een feestje dat strikt genomen een loutere privé-aangelegenheid is — de betrokkenheid van de onderdanen beperkt zich, zoals gewoonlijk, tot zwaaien en juichen — worden de kosten opnieuw geheel en al afgewenteld op de belastingbetaler. In 2002 was het nog de VVD'er Zalm, en nu is het de contra-nivellerende Dijsselbloem die een blanco cheque afgeeft, en wel vlak nadat hij het begrotingstekort met minimaal 0,6 procent heeft laten oplopen door de SNS-Bank te nationaliseren. Kosten die — hoe kan het ook anders — op de schouders terechtkomen van de burger, en die zullen worden verdeeld over onder meer de departementen van Justitie, Defensie, Binnenlandse Zaken en Algemene Zaken.

In een tijd dat de rijen voor de voedselbanken zó zijn gegroeid dat er inmiddels wachtlijsten voor zijn, rijen van burgers die moeten opdraaien voor een Italiaanse trein die meteen na aflevering door zijn assen zakte; een tijd waarin de jacht op pensioengerechtigden en AOW'ers is geopend, en medewerkers hun eigen zorginstelling bezetten omdat geld voor meer handen aan de bedden verdwijnt in de zakken van hun managers, — precies in díe tijd schrijft het kabinet een blanco cheque uit voor een feestje van de enige familie in Nederland die juist géén belasting betaalt.

En wát doet onze volksvertegenwoordiging? Precies zoals te verwachten: helemaal niets. Behalve de Partij voor de Dieren dan, die piept op lokaal niveau dat de gemeente Amsterdam niet zou mogen meebetalen aan de inhuldiging in geval koning Willem-Alexander een nertsmantel zou dragen, en kamervragen stelt over een vuurwerkverbod op koningsdag vanwege het broedseizoen. Jazeker, het broedseizoen.

Je zou inderdaad haast gaan denken dat de overheid de ingrediënten bijeen aan het scharrelen is voor een laat-achttiende eeuwse Parijse cocktail: 'Sire, het volk mort'.



¶